Στοιχεία για τις εγκύους που καταναλώνουν αλκοόλ στην Κύπρο έδωσε ο υπ. Υγείας.

Στοιχεία για τις εγκύους που καταναλώνουν αλκοόλ στην Κύπρο, έδωσε ο υπουργός Υγείας, με αφορμή ερώτηση για το Σύνδρομο Εμβρυϊκού Αλκοολισμού.

Όπως ανέφερε ο Υπουργός Υγείας απαντώντας σε σχετική ερώτηση της βουλευτού του ΑΚΕΛ, Σκεύης Κουκουμα «στην παρούσα φάση δεν καταγράφονται, οι περιπτώσεις που έχουν διαγνωσθεί ότι βρίσκονται στο Φάσμα Διαταραχής Εμβρυϊκού Αλκοολισμού ή έχουν διαγνωσθεί με το Σύνδρομο Εμβρυϊκού Αλκοολισμού.

Η ανάγκη έχει αναγνωριστεί από την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου (ΑΑΕΚ) και μελετάται η δυνατότητα καταγραφής αυτών των στοιχείων από την Μονάδα Παρακολούθησης Υγείας στο Υπουργείο Υγείας».

Ως πρώτο βήμα για εντοπισμό των περιπτώσεων υψηλού κινδύνου για την πιθανότητα εμφάνισης του συνδρόμου στα παιδιά, η ΑΑΕΚ προώθησε, όπως αναφέρει ο Κωνσταντίνος Ιωάννου, την υιοθέτηση δείκτη παρακολούθησης της υγείας της μητέρας σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

«Κατόπιν της σύμφωνης γνώμης του Υπουργείου Υγείας και του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου, η Μονάδα Παρακολούθησης της Υγείας συμπεριέλαβε τον δείκτη στο ιστορικό γεννήσεων του παιδιού από το 2017.

Για το 2017 έχουν καταγραφεί ότι από τις 9261 γεννήσεις, σε 493 περιπτώσεις (5.5%) οι γυναίκες έχουν δηλώσει ότι κατανάλωσαν αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Αντίστοιχα για το 2018 οι αριθμοί φαίνεται να μειώθηκαν, αφού από τις 9235 γεννήσεις σε 87 περιπτώσεις (0.9%) οι γυναίκες έχουν δηλώσει ότι κατανάλωσαν αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης».

Όσον αφορά στα μέτρα αντιμετώπισης, στήριξης και θεραπείας ο Υπουργός Υγείας σημείωσε τα εξής:

Η ΑΕΕΚ δημιούργησε την Εθνική Επιτροπή για την αντιμετώπιση του Συνδρόμου Εμβρυϊκού Αλκοολισμού και του Φάσματος Διαταραχής Εμβρυϊκού Αλκοολισμού και με την βοήθεια της, εκπόνησε οδηγό Υγιεινού τρόπου ζωής κατά την εγκυμοσύνη και την περίοδο του θηλασμού και κλινικές κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπιση του FAS και FASD.

Διάχυση του οδηγού και των κλινικών κατευθυντήριων γραμμών σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, τον ΟΚΥΠΥ, τον ΠΙΣ, την Παιδιατρική και την Γυναικολογική Μαιευτική Εταιρεία, τον ΠΑΣΥΝΜ και τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων.

Η ΑΑΕΚ πραγματοποίησε εκπαιδεύσεις επαγγελματιών τις οποίες θα συνεχίσει και για δεύτερη συνεχή χρονιά.

Απώτερος στόχος για το 2020 είναι η ανάπτυξη συστήματος παραπομπής παιδιών με FAS/FASD για τη βελτίωση της διάγνωσης και διαχείρισης περιστατικών παιδιών που γεννήθηκαν με FAS/FASD.

Αυτό συνεπάγεται την ανάπτυξη πρωτοκόλλων μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών και την παράλληλη εκπαίδευση και ενημέρωση των εμπλεκομένων.

Η ΑΑΕΚ προκήρυξε, αδειοδότησε και επιχορηγεί την εφαρμογή ενός εξειδικευμένου προληπτικού προγράμματος σε συνεργασία με το ΣΥΚΕΣΟ με τίτλο “Εκπαιδευτικό δίκτυο για την επιβλαβή χρήση αλκοόλ: ΡΕΑ”.

Σχετικά με την πρόληψη της εμφάνισης του συνδρόμου κατά την προγεννητική φροντίδα, αλλά και σχετικά με την φροντίδα των παιδιών με διάγνωση FAS/FASD ο υπουργός Υγείας αναφέρει:

Για την πλειονότητα των εγκύων γυναικών, η παροχή σχετικής ενημέρωσης μέσω σύντομων παρεμβάσεων και της γενικής οδηγίας για πλήρη αποχή από το αλκοόλ κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματικό μέτρο για την πρόληψη του συνδρόμου εμβρυϊκού αλκοολισμού.

Για μια συγκεκριμένη μειονότητα γυναικών που εντοπίζονται κατά την περίοδο της προγεννητική τους φροντίδας είτε να κάνουν βαριά κατανάλωση αλκοόλ ή/και να αντιμετωπίζουν προβλήματα σχετικά με την εξάρτηση στο αλκοόλ, πρέπει να παραπεμφθούν σε θεραπευτικό πρόγραμμα για αντιμετώπιση του προβλήματος και εξειδικευμένης διαχείρισης των θεμάτων υγείας που προκύπτουν με την εγκυμοσύνη, με την συμβολή πολυθεματικής ομάδας επαγγελματιών υγείας.

Στο παρόν στάδιο επειδή η αξιολόγηση και η ανάπτυξη εξατομικευμένων προγραμμάτων άρχισε πολύ πρόσφατα διεθνώς, και λόγω της έλλειψης ειδικού κέντρου υποστήριξης προς αντιμετώπιση του συνδρόμου εμβρυϊκού αλκοολισμού (FAS) στη χώρα μας, τα παιδιά με διάγνωση συνδρόμου εμβρυϊκού αλκοολισμού, μπορούν να παραπέμπονται σε υπηρεσίες που ασχολούνται με την αντιμετώπιση και μείωση της σοβαρότητας των παραγόντων κινδύνου που διατρέχουν, είτε αυτοί αφορούν στη σχολική αποτυχία, ψυχιατρικές διαταραχές, χρήση αλκοόλ και άλλων ουσιών στο περιβάλλον που μεγαλώνει το παιδί, είτε στη σεξουαλική βία, κοινωνικοοικονομικά προβλήματα στην οικογένεια κτλ.

Επιπλέον, λόγω της έλλειψης εξειδικευμένου προγράμματος για την αντιμετώπιση, στήριξη και θεραπεία των ανωτέρων νεαρών ασθενών, δύναται να παρέχεται υποστήριξη από τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας παιδιών και εφήβων, ανάλογα με τις ανάγκες τους, στα πλαίσια του γενικού ιατρείου ψυχικής υγείας.

Παράλληλα, η ενίσχυση προστατευτικών παραγόντων μπορεί να μειώσει κατά πολύ τις μακροχρόνιες αρνητικές συνέπειες στα παιδιά με FAS, όπως:

η παροχή υποστηρικτικού και σταθερού περιβάλλοντος στο σπίτι κατά τα σχολικά χρόνια, η πρώιμη διάγνωση πριν τα 6 χρόνια, η εξάλειψη έκθεσης στη βία, η επάρκεια φροντίδας και η παροχή κοινωνικών και εκπαιδευτικών υπηρεσιών.

Ταυτόχρονα αυτά τα παιδιά χρειάζεται να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως φυσικοθεραπεία, λογοθεραπεία, εργασιοθεραπεία, ή και εκπαίδευση για απόκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων για αντιμετώπιση και διαχείριση των οπτικο-κινητικών δυσκολιών και επίλυση προβλημάτων στην κοινωνικοποίηση που ενδεχομένως να αντιμετωπίζουν.

Προϋπόθεση για την παροχή εξατομικευμένων υπηρεσιών είναι η εκπαίδευση των γονέων για κατανόηση των ικανοτήτων αντίληψης και διαχείρισης καταστάσεων όσον αφορά στα παιδιά τους και των εκπαιδευτικών αναγκών στην προσχολική και σχολική ηλικία.

Αναγκαία είναι παράλληλα και η εκπαίδευση των ίδιων των επαγγελματιών υγείας, εκπαιδευτικών, νομικών ή άλλων ειδικοτήτων που μπορεί να συμβάλλουν στην φροντίδα των επηρεαζόμενων οικογενειών για να παρέχουν εξιδεικευμένες προσεγγίσεις και μεθοδολογίες.

Το Σύνδρομο Εμβρυϊκού Αλκοολισμού παρουσιάζει, όπως σημειώνεται στην απάντηση, μια νέα κλινική οντότητα και αποτελεί πρόκληση για την Κύπρο.

Προσπάθεια είναι μέσα από οργανωμένες και συντονισμένες κινήσεις, να ανατραπεί η εικόνα που επικρατεί σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ στις εγκύους και να μεταφερθεί το μήνυμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για μηδενική κατανάλωση του αλκοόλ, από εγκύους, νεαρές μητέρες και ανήλικους.